Columniste Emine Uğur over hulpverlening voor armoede: 'Het zijn ingewikkelde puzzelstukjes'
"Het sociale domein moet op de schop", zegt Emine Uğur. Naast het schrijven van columns over armoede voor Trouw werkt ze voor de sociale dienst van een gemeente in Nederland. Daar helpt ze mensen in armoede door ze te verwijzen naar verdere hulpverlening. Dat is lastig wanneer hulp is onderverdeeld bij zoveel verschillende instanties, merkt Uğur. "Je moet te veel puzzelstukjes in elkaar zetten om geholpen te worden."
Als consulent brede intake voert Uğur intakegesprekken met mensen die een uitkering hebben aangevraagd. "Dat zijn vaak heftige gesprekken. Op basis daarvan bepaal ik welke hulpverlening nodig is", zegt Uğur in Dit is de Dag. Toch zit het systeem van hulpverlening niet goed in elkaar, stelt ze. "We hebben veel bureaucratie om hulpverlening heen die het ingewikkelder maken dan het nodig is."
Ingewikkelde regelgeving
Als voorbeeld noemt Uğur de manier waarop een uitkering wordt betaald. "Als je een uitkering hebt, krijg je van vier verschillende instanties geld. Van de gemeente, van de belastingdienst, van de kinderbijslag en ook nog losse toeslagen. Dat krijg je ook nog eens op verschillende momenten betaald. Je hebt dus nooit één dag van de maand genoeg geld om je rekeningen te kunnen betalen. Daardoor ben je continu bezig met, 'wanneer moet ik wat betalen?'."
Die ingewikkelde regelgeving herkent Uğur ook uit haar eigen leven. Na een echtscheiding belandde ze zelf in de schulden. "Ik heb drie jaar in een schuldhulpverleningstraject gezeten. Maar ondanks dat ik wist hoe de wetten in elkaar zaten, heeft het mij veel gekost om dat traject op te starten." Dat die puzzelstukjes versimpeld moeten worden is voor haar dan ook een feit. "Wij doen als collega's veel om die ingewikkelde regels te omzeilen, maar het zijn landelijke politieke keuzes waar wij mee te maken hebben."
Politieke keuzes
Die landelijke politieke keuzes zijn ook een reden geweest waardoor veel mensen zijn gaan beseffen wat armoede met je kan doen, zegt Uğur. "Ik denk dat het toeslagenschandaal daar een grote rol in heeft gespeeld. Dat we zijn gaan inzien wat het effect is van bepaalde overheidsoptreden en hoeveel armoede er achter de voordeur kan zijn. Dat is een kantelpunt geweest."
Dat die bewustwording van armoede steeds groter wordt is erg belangrijk, zegt Uğur. "Het geeft me hoop dat de samenleving steeds meer zich krijgt op armoede en er meer bewustwording is. Dat is niet altijd het geval geweest en dat geeft mij hoop", aldus Uğur.