Econoom Paul Schenderling: 'Minder verspillen zorgt voor een kleinere voetafdruk én meer geluk'

"In de wetenschap wordt steeds duidelijker dat de enige manier om onze voetafdruk op de aarde te verkleinen, is door te stoppen met economische groei", legt Schenderling uit in Geld of je Leven. Hij concludeert in zijn boek dat er in onze economie heel veel verspilling zit. "Als je die verspilling uit de productieketens zou halen verklein je je voetafdruk en houd je meer geld over."

Meer geluk

Deze verspilling komt voor uit het feit dat onze producten niet gemaakt of gekocht worden om zo klimaatneutraal mogelijk te zijn, maar met het oog op economische groei. "Producten gaan sneller kapot dan nodig, auto's zijn groter dan nodig en we gaan op vakanties verder dan nodig", aldus Schenderling.

Maar niet alleen minder klimaatschade en meer geld zijn dingen die bij een economie zonder verspilling horen. "Je houdt ook meer tijd over waardoor je geluk kan bevorderen. We kunnen dus even welvarend blijven, onze voetafdruk verkleinen en tegelijk meer vrije tijd en levensgeluk ervaren."

Bewustere afwegingen

Hoe ons leven er uit moet gaan zien beschrijft Schenderling als volgt: "Ik denk dat de belangrijke verandering is dat consumenten veel bewustere afwegingen maken in wat ze kopen. Mensen moeten er op letten of een product wel een lange levensduur heeft, hoe het gemaakt is en of het makkelijk repareerbaar is."

Hij noemt een voorbeeld van zijn eigen leven. "Mijn vrouw en ik wilden onze verspilling terugdringen. We gaan dichter bij op vakantie, eten vegetarisch en hebben geen auto. Na 5 jaar kwamen we er achter dat we 10 tot 20 procent minder geld nodig hadden. We zijn toen allebei 1 dag minder gaan werken."

Milieuheffing

In zijn boek, beschrijft Schenderling een maatregel die mensen kan helpen om deze keuzes zelf te maken. Namelijk door extra belasting op consumptie en minder belasting op arbeid. "Er kan per productcategorie gekeken worden naar een milieuheffing. Bijvoorbeeld op elektrische apparaten, die worden dan duurder. Dat compenseer je door lagere belasting op arbeid. Producten in de winkel worden duurder, maar in je portemonnee houd je meer over. Burgers zullen bewuster consumeren terwijl hun welvaart gelijk blijft."

Bij sommige productcategorieën zal er zelfs een win-win situatie voordoen, stelt Schenderling. "Stel, je maakt een elektrisch apparaat duurder door belasting, dan geeft dat een prikkel voor fabrikanten om een product te maken dat langer mee gaat. Als het duurder is willen consumenten dat het langer meegaat. Dat is beter voor de aarde en de welvaart voor de consument blijft hetzelfde."