Econoom Rens van Tilburg: 'Kleine bedrijven moeten ook eigen gedrag aanpassen bij hoge energierekening'
Rens van Tilburg, directeur van het Sustainable Finance Lab, is één van de economen die waarschuwt dat te ruime energiesteun voor bedrijven zand in de motor van de economie kan betekenen. "Het is belangrijk dat die dynamiek terug komt en dat betekent helaas ook dat er bedrijven failliet zullen gaan."
“Vooropgesteld: we zitten in een hele uitzonderlijke economische situatie”, zegt hij. “Het is voor veel partijen erg moeilijk en zoeken hoe je daar het best op kunt reageren. Maar dat is wel precies wat we op dit moment van iedereen, en misschien nog wel het meest van de ondernemers nodig hebben. Dat er wordt gezocht naar de manieren hoe we met deze situatie om kunnen gaan.”
We moeten ons gedrag aanpassen en hebben dat in coronatijd verzuimd, vindt hij. "Toen hebben we alles en iedereen gesteund, met als gevolg dat de reserves bij het Nederlandse bedrijfsleven in die twee jaar met liefst honderd miljard zijn toegenomen. Dan moeten we toch constateren dat die steun misschien wat te ruim is geweest."
Door niet te compenseren, bied je bedrijven daarnaast ruimte om hun prijzen te verhogen, zegt van Tilburg. “Ze zien hun kosten stijgen, maar ook dat er aan de andere kant van de toonbank consumenten meer geld in hun zak hebben zitten. Dan is het vervolgens aan de consument om in deze moeilijke tijd te bepalen: bij wie blijven we wel geld uitgeven en bij wie niet?”
Juist op dit moment wil je dynamisch zijn, zegt hij: “Er zijn ook allerlei mensen die hun huis willen verduurzamen, maar daar zijn op dit moment geen arbeidskrachten voor. Dan denk ik: het is goed als een aantal mensen iets anders gaan doen in de economie. Als je nu ook gaat compenseren, blijft iedereen doen wat hij nu wil doen. Ik verbaas me erover dat op dit moment de horeca nog gewoon met terrasverwarmers aan het werk is.”
Gedrag
"We zullen ons gedrag moeten aanpassen. Misschien moeten saunabedrijven op dit moment wat minder vaak open want ze kunnen niet 7 dagen per week de sauna naar 100 graden brengen." Dat is niet volgens risico, volgens Van Tilburg: "Waar je voor op moet passen, is dat bedrijven niet tijdelijk moeten stoppen, die vervolgens wel weer nodig zijn in de economie en die door deze tijdelijke stop permanent hun deuren moeten sluiten. De spreekwoordelijke sauna die nu dicht gaat, daar moet je wel voor zorgen dat die op enig moment weer open zou kunnen gaan."
Tegelijk is het volgens Van Tilburg niet zo dat het kabinet niks doet. “Het kabinet heeft ontzettend veel compensatie aangekondigd voor volgend jaar. Deels ben ik daar gelukkig mee, omdat het erg gericht was op mensen die het het moeilijkst hadden. Maar daarnaast heeft het kabinet helaas ook veel brede compensatie toegepast, waardoor ook veel geld naar midden- en hoge inkomens gaat. Als je dat doet op het moment dat de inflatie al hoog is, ben je bezig om die economie verder te oververhitten.”