Historicus Arthur Weststeijn: ‘Op korte termijn vormt Meloni geen gevaar voor de rechtsstaat'
Er is veel discussie over de politieke koers van Giorgio Meloni en haar partij Fratelli d'Italia, die begin deze week de Italiaanse verkiezingen won. Vertegenwoordigt de partij enkel conservatieve waarden, of volgt Italië hiermee het pad van landen als Polen en Hongarije, die volgens mensenrechtenorganisaties inmiddels zijn afgegleden tot ‘illiberale democratieën’? Historicus Arthur Weststeijn denkt dat het zo’n vaart niet zal lopen.
“Die gevaren zie ik niet aan de horizon verschijnen”, zeg Weststeijn. “Daar zijn eigenlijk helemaal geen aanwijzingen voor. Het zou wel kunnen dat, mocht zij daadwerkelijk op langere termijn aan de macht blijven, het wel de kant opgaat die we hebben gezien in Hongarije en Polen.”
Beide landen werden de afgelopen jaren door de Europese Unie beschuldigd van het ondermijnen van de onafhankelijke rechtspraak en de persvrijheid. Eerder deze maand publiceerde de EU een rapport waarin het Hongarije van Victor Orban “geen volledige democratie” wordt genoemd.
“Meloni zoekt steeds de steun van iemand als Orban en spreekt die zelf ook naar hem uit”, zegt Weststeijn. Het grote verschil is dat het niet waarschijnlijk is dat Meloni zo lang aan de macht zal blijven.”
Kleine kans
In Italië zitten premiers over het algemeen niet lang: in de afgelopen tien jaar heeft het land zes verschillende leiders gehad. Zelfs als Meloni wel lang aan de macht blijft, is de kans dat ze grote schade aan de rechtsstaat zal toebrengen klein, denkt Weststeijn.
“We hebben in Italië eerder Berlusconi gezien, die tien jaar aan de macht was en de rechtsstaat probeerde te ondermijnen”, zegt hij. “Hij heeft allerlei processen aan zijn broek gekregen en is niet in zijn plannen geslaagd. Dat terwijl hij ontzettend veel macht in de media had. De kans dat het Meloni wel zou lukken is dus klein.”
Economisch gezien zal Meloni waarschijnlijk redelijk in de pas lopen met Europa, verwacht Weststeijn. “Tegelijkertijd is Europa meer dan een economisch samenwerkingsverband. Het is ook een waardengemeenschap. Meloni zal wel degelijk bepaalde conservatieve waarden meer naar voren brengen dan in het recente verleden in Italië gebeurd is.”