Hoogleraar Mondiale Economische Geschiedenis: 'Economie Suriname lijdt nog steeds schade door slavernij'
"De slavernij heeft de samenlevingen die gekolonialiseerd waren, met 3-0 achter gezet in hun internationale economische ontwikkeling." Dat zegt Pepijn Brandon, hoogleraar Mondiale Economische en Sociale Geschiedenis aan de VU, in Geld of je leven. Hij stelt dat de slavernij een hele diepe en langdurige invloed heeft gehad op ongelijkheid in de wereld. "Dat is een erfenis waar je niet zomaar vanaf komt."
Verschillende organisaties die verbonden zijn met de koloniale landen eisen excuses van de Nederlandse overheid over het slavernijverleden. Dit omdat ze, ook op financieel gebied, nog steeds de gevolgen ervaren van het slavernijverleden. "Die slavernij is niet een soort ontwikkeling van de inheemse samenleving, die werd rigoureus opzij gedrukt of uitgeroeid. Eerst werden ze tot slaaf gemaakt. Vervolgens werd hun bestaande economie ontwricht", legt Brandon uit.
Europese markt
Het voornaamste doel van het kolonialisme was om de Europese markt te bedienen, stelt Brandon. "Slavernij was een volledig gecreëerd economisch systeem. Daar wordt een hele nieuwe economie geïmplanteerd die helemaal draait rondom plantagebouw."
Die manier van economie had ook gevolgen op de praktische inrichting en verdeling van bijvoorbeeld landbouwgrond, zegt Brandon "Door Kolonialisme creëer je een afhankelijke economie gericht op monoculturen. Dat zijn goederen die gericht zijn op de Nederlandse markt. Bijvoorbeeld suiker en koffie, maar later ook goud. Je economie wordt zo van export afhankelijke en daardoor blijft een groot deel van de bevolking in armoede."
Herstelbetalingen
Nu is de vraag, hoe moet er compensatie komen van deze diepgewortelde patronen van ongelijkheid door slavernij? Hoewel schadebetalingen een logische keuze zijn, moet er volgens Brandon verder worden gekeken dan dat. "Het gaat veel meer over, wat voor structurele ongelijkheid is er daar gecreëerd en wat kun je daar tegen doen. Kan die basisstructuur van de economie versterkt worden? Kan er iets gedaan worden aan diepe armoede in de samenleving die erfenis is van slavernij en kolonialisme?"