Jos de Blok (Buurtzorg) over tekort ouderenzorg: 'Zet mensen in de wijk of buurt in voor informele zorg'

De druk op de zorg kan door het mobiliseren van mensen in de omgeving veel minder worden, zegt Jos de Blok. Als zorgondernemer en eigenaar van Buurtzorg houdt hij zich al een aantal jaar bezig met het kijken naar de mogelijkheden om de zorg anders in te richten.
Al eerder is de zogenaamde 'wijkverpleging' op de schop gegaan. Het resultaat was een thuiszorgorganisatie die bestaat uit kleine teams die zelfstandig thuiszorg leveren, ook wel bekend als Buurtzorg. Met deze manier van zorg kun je met minder verpleegkundige meer mensen bedienen, stelt De Blok. Toch is dit niet het enige waar hij voor staat. "Er is heel veel meer mogelijk, maar dan moeten we wel op een andere manier kijken naar de infrastructuur van de buurt en de wijk."
"We zijn gewend geraakt aan patronen van zorg leveren die veel zorg kosten", aldus De Blok. "Mijn idee is dat je door het mobiliseren van mensen in omgeving, dit kunnen mantelzorgers of vrijwilligers zijn, je veel meer aan informele zorg kan overlaten dan we denken." Met informele zorg wordt bedoeld dat familie, buren en vrienden kijken naar waar ze zorg en ondersteuning kunnen bieden.
Aangepaste woningen en zorg
Dit vraagt wel om andere patronen van werken en denken, stelt hij. "Ik denk dat als je de buurt op een andere manier leert omgaan met problemen die er zijn, mensen veel meer kunnen doen. Zo krijg ik dagelijks vragen van dorpscorporaties die meer willen betekenen voor de mensen om hun heen. Maar dat ze wel aangepaste woningen nodig hebben."
Het probleem ligt volgens De Blok dus vaak bij de woning en de mantelzorg. "Door je op preventie te richten heb je minder uren nodig om mensen te helpen. Bijvoorbeeld door meer aangepaste woningen te realiseren en door te zorgen dat wijkverpleegkundige zich richten op de ondersteuning van de omgeving."
Buurtwonen
De Blok ontwikkelde vanuit die overtuiging het concept 'Buurtwonen', een vorm van 'ondersteund wonen' in de wijk. "We hebben een model ontwikkelt dat woningen door het hele land bouwt. Het gaat om groepen van 20 woningen die in 3 tot vier maanden kunnen worden gebouwd. Het enige wat we nodig hebben is een plek om het te realiseren." De eerste zorginstelling die met dit initiatief start is Woongoed Zeeuws-Vlaanderen. Ze willen voor 2024 vijftien zorggeschikte seniorenwoningen bouwen in de stad Philippine.