Journalist Nathan Vos: 'Het kan voor mannen een grote stap zijn om hulp te vragen'
Onder mannen boven de 40 jaar komt zelfdoding dubbel zo vaak voor als onder vrouwen. Journalist Nathan Vos verloor zijn broer en ging op zoek naar het ‘waarom’ van deze cijfers. ‘Het kan voor mannen best een grote stap zijn om te zeggen dat iets niet lukt.’
Vos, naast docent en coach ook oud-hoofdredacteur van Zin Magazine, besloot zich te verdiepen in zelfdoding onder mannen nadat zijn broer David in 2015 een einde aan zijn leven maakte. “Ik was broer en nabestaande, maar ook journalist. Ik stuitte op het feit dat mannen twee keer zo vaak zelfdoding plegen als vrouwen, maar dat er weinig over te vinden was.”
Hoe kan het dat deze cijfers zo hoog zijn en dat er tegelijkertijd minder over te vinden is? "Mannen komen niet snel om hulp vragen", zegt Vos. "Dus je weet niet waarom ze suïcidaal zijn. Ik ontdekte dat het verhaal groter was dan dat van mijn broertje.”
Niet alleen in Nederland zijn deze cijfers zo hoog. Zo is het aantal in het Verenigd Koninkrijk drie keer zo hoog en in Polen zelfs acht keer zo hoog. Dat zet het verschijnsel in een groter licht.
Knopen tellen
Weet een man wel hoe het is om echt man te worden, is een vraag die hij zich gaandeweg steeds meer ging stellen. “Toen kwam ik tot een soort angstwekkende conclusie dat de meeste mannen misschien maar wat doen. Dat gaat heel lang goed, tot het niet goed gaat. Dan kan het gevolg vrij radicaal zijn.”
Tussen je veertigste en zestigste kom je in een fase waar in je langzaam je knopen gaat tellen, zegt hij. “Heb ik alles gedaan en bereikt, of daar in ieder geval mijn best voor gedaan? Wat levert het me op?” Voor vrouwen telt dat minder, denkt Vos: “Hun lichaam vertelt je sneller om een pas op de plaats te doen.”
Ook denkt hij dat vrouwen in hun voordeel zijn omdat ze een kind kunnen krijgen. "Als mannen moeten wij zelf bedenken hoe we voortleven, waardoor we ons constant bevinden in een polariteit van onmacht naar macht."
Verwachtingen van de maatschappij spelen ook mee: "Vrouwen weten al van jongs af aan hoe belangrijk verbinding is en dat kwetsbaarheid een kracht kan zijn. Jongens moeten toch meer hun plek bevechten. Het kan voor mannen best een grote stap te zijn om aan te geven dat het niet lukt en dat je hulp nodig hebt. Dat is iets wat ze niet altijd hebben geleerd. Daarom is het belangrijk dat mannen leren wat hun eigen behoeftes en verlangens zijn."
Vaders
Iets wat hem opviel tijdens gesprekken met weduwes, was dat weinig van hun mannen een goede relatie had met hun vader. “Dat zie ik als een uitdaging of kans om als man weer bij zijn vader langs te gaan. Vraag eerst hoe het vroeger voor hem was en ga er langzaam dieper op in. Zo’n gesprek kan je veel brengen. Als vaders niet meer leven, of je kan echt niet met hem door een deur, raad ik aan om een brief te schrijven."
Het is belangrijk om daar de tijd voor te nemen, zegt hij. “Dan kom je misschien wel op de vraag: wat vind je nou van mij? Wat veel zonen nooit gehoord hebben van hun vader, is: ik hou van je, hoe je ook bent. Als een zoon dat van zijn vader kan krijgen, geeft dat aan beide kanten opluchting.”
113
Heb je vragen over zelfdoding of wil je praten over zelfmoordgedachten? Dat kan anoniem via de chat op www.113.nl of bel 113 (gebruikelijke telefoonkosten) of 0800-0113 (gratis).
Beeld: Suzanne Blanchard