Kankerchirurg: ‘Dokters zijn opgeleid om te doen, niet om te laten’
Met terugwerkende kracht vindt voormalig kankerchirurg Jan Anne Roukema dat hij bij een bepaalde groep patiënten kritischer had kunnen zijn op de vraag of opereren nog wel een goed idee was.
Het besluit om een operatie wel of niet te doen, is een groot dilemma, vertelt Roukema in Dit is de Kwestie. “Omdat je wordt geconfronteerd als dokter. Je hebt de neiging om alle mensen te helpen. Dat is de reden waarom je dit vak doet en dat heb je ook beloofd. Dus als een patiënt zegt: ook al heb ik niet zo’n grote kans, ik wil dat u die pakt en mij zo goed mogelijk helpt, dan doe je dat.”
Hij heeft nog nooit een operatie gedaan waar hij op het moment zelf dacht: dit zou niet moeten, vertelt hij. “Maar ik heb naderhand weleens gedacht: we gaan bij de behandeling van dit soort patiënten, waarbij de kans dat de operatie slaagt zo gering is, weleens te ver. Ik vind dat we daar kritischer in mogen zijn dan ik bijvoorbeeld weleens ben geweest. ”
Pas naderhand komt de ratio kijken, zegt Roukema. “Als je dan kijkt naar de resultaten van de afgelopen paar jaar dan zeg je: hier en daar hebben we te vaak gezegd: oké, we gaan het proberen.”
Waarom dan toch overgaan tot de behandeling? Dokters zijn opgeleid om te doen, zegt Roukema. “En niet om te laten. Als dokters moeten we altijd wat doen. Als er mogelijkheden zijn, vraagt de patiënt er vaak om. Het kost ook veel meer moeite om uit te leggen dat je iets gaat laten, dan wanneer je iets gaat doen.”
In de samenleving moeten we een bewustwordingsproces opstarten zodat we keuzes gaan nemen, vindt hij. “Kijk nou naar die vreselijke ziektes waar de meeste mensen aan dood gaan, bijvoorbeeld longkanker. Wat je echt zou moeten doen, is allemaal stoppen met roken. Maar dat doen we niet, want we zijn en vrij land. Er wordt wel steeds duurdere chemotherapie voor uitgeprobeerd. Maar er sterven al 40 jaar even veel mensen aan longkanker, er verbetert helemaal niks voor de grote groep.”
Lees ook deze perspectieven:
Lees ook over:
‘Als ze niks hadden gedaan, was ik dood geweest of zwaar gehandicapt’
Lees ook over:
Hoogleraar ouderengeneeskunde: ‘Effect geneeskunde op oudere leeftijd is vrijwel nul’
Lees ook over:
Cardiothoracaal chirurg: ‘Wetenschap moet alle techniek aangrijpen’
Lees ook over: