Mahir Alkaya (SP): 'Digitaal geld is geen anoniem geld, dat geld kun je volgen'

De invoering van de digitale euro komt dichterbij. Als rapporteur van de digitale euro in de Tweede Kamer houdt SP-Kamerlid Mahir Alkaya zich veel bezig met dit onderwerp. Naast de kansen die de digitale euro met zich meebrengt, ziet hij ook risico's.
Een gevaar wat een digitale euro met zich mee brengt, is volgens Alkaya dat het traceerbaar en programmeerbaar is. Dat vertelt hij in Geld of je Leven. Het maakt nogal uit hoe de overheid dat digitale geld van de toekomst gaat ontwerpen, vindt hij. "Je zou digitaal geld zo kunnen programmeren dat het niet meer aan alles uit te geven is, maar alleen aan bepaalde zaken", waarschuwt hij. "Of dat er een bepaald maximum aan zit."
Hij wijst op een idee dat de Rabobank onlangs publiceerde. "Het idee was dat er een CO2-budget voor individuen moest komen", zegt hij. "Wanneer je te veel CO2 hebt uitgestoten, kon je daarmee niet meer geld uitgeven aan dingen die CO2 uitstoten. Digitaal geld is geen anoniem geld, dat geld kun je volgen."
Kansen
Toch ziet hij naast belemmeringen ook kansen voor het plan van de digitale euro. "Een groot voordeel zou zijn als we een alternatief zouden krijgen voor de commerciële banken waar we als samenleving afhankelijk van zijn geworden. 95 procent van ons geld staat op de bank. Als ze omvallen, kunnen we dat als samenleving niet opvangen. Het is goed als daar een alternatief tegenover zou komen waar ook de veiligheid van digitaal geld centraal staat."
Daarom vindt hij een rol voor commerciële banken in het plan voor de digitale euro een slecht idee. "Wat je ziet in de ontwerpen die nu rondgaan, dat daar ook die banken een cruciale rol gaat spelen. Dan slaan we de plank mis. We moeten als samenleving juist minder afhankelijk worden van deze drie grote banken. Rechts of linksom is het niet te voorkomen dat contant geld minder gebruikt wordt, de vraag is: hoe faciliteer je dat?"
Deze afwegingen moeten daarom volgens Alkaya goed gewogen worden. "De keuzes die nu op tafel liggen moeten we in het publieke debat maken. Het is belangrijk om zo'n fundamentele verandering door volksvertegenwoordigers te laten bespreken en daar verantwoording over te moeten afleggen."