‘Mijn vader was een verzetsman, geen verzetsheld’
De vader van Nico van Esmond zat in het verzet en was betrokken bij acties die hem het leven hadden kunnen kosten. Toch is hij geen held, vindt Nico.
Van Esmond draagt niet dezelfde achternaam als zijn vader, Derk Smoes. Dat is een bewuste keuze, zegt hij. “Ik woonde altijd in het oosten van het land. Daar is de naam van mijn vader redelijk bekend. En ik verwerd, zou ik bijna zeggen, langzaam alleen als de zoon van Derk. Ik wilde mijn eigen leven en mijn eigen zelfstandigheid en heb dat op die manier gezocht.”
Er was bij zijn vader, die onder andere betrokken was bij een bankoverval om geld op te halen voor de spoorwegstaking, zeker sprake van een bepaalde mate van heldenverering, zegt Van Esmond. “Ik vond dat niet nodig en hoefde daar geen deel van uit te maken. Bovendien had ik daar niks mee te maken, want ik had zelf niks gedaan.”
Waardering en respect
Als Van Esmond het met zijn zussen over hun vader heeft, hebben ze het niet over een held. “Daar ben ik heel principieel in. Dan hebben we het over een man die geweldig betrokken was bij de samenleving, zorg had voor z’n naaste en de omgeving en in het verzet ging omdat hij niet wilde leven in een systeem waar anderen de dupe van werden.”
Het is goed dat er waardering voor zijn vader is, zegt hij. “Verzetsmensen hebben recht op waardering en respect om wat ze hebben gedaan. Dat is heel wat anders dan heldhaftig. Dan zit je meer in de nationale symboliek en dat is iets waar mijn vader zeker geen behoefte aan had.”
Of echte helden daadwerkelijk bestaan vindt Van Esmond een ingewikkelde vraag. “Ik heb sowieso moeite met het begrip helden. Met nationale voorbeelden en rolmodellen heb ik niks. Ze kunnen belangrijk zijn, maar dat moet wel in redelijkheid blijven."
Foto: publiek domein