Onderzoeksjournalist Lise Witteman: 'Vaak echt wel flexibiliteit te vinden in Europese regels'

Zijn Europese regels altijd in beton gegoten? Vaak is er echt wel flexibiliteit te vinden, denkt Lise Witteman. Ze is onderzoeksjournalist en schreef het boek Sluiproute Brussel. "Er is vaak meer mogelijk dan gedacht."
Meer dan eens lopen Kamerleden aan tegen Europese wetgeving. Is er te veel macht naar Brussel gegaan? "Het is belangrijk dat de Tweede Kamer beter de weg leert kennen in Brussel", zegt Witteman in Dit is de Dag (Radio 1). “Vaak wordt er gedacht: Brussel komt met een voorstel en dan gaan we er rustig naar kijken. Maar in feite zijn de lidstaten daarvoor al met elkaar in gesprek."
Nu gebeurt het dat de Kamer pas achteraf in actie komt, ziet Witteman. "Er komt opeens iets uit Brussel rollen, wat moeten we daarmee? Dan ben je aan de late kant. Terwijl het juist de Kamer is die het meest grip heeft op de agenda’s van bewindspersonen wanneer ze naar Brussel gaan om te onderhandelen."
Beton
Zijn Europese regels altijd in beton gegoten? "Vaak is er in Europese regels echt wel flexibiliteit te vinden", zegt Witteman. “En is de Europese Commissie ook echt wel bereid het gesprek aan te gaan. Ik wil niet de problematiek ontkennen die er is, maar er is vaak ook wel meer mogelijk dan gedacht."
Als het gaat om stikstof en mestderogatie is dit ook uitvoerig gebeurd, zegt Witteman. "Er is eindeloos veel uitstel verleend en aan de condities wordt gesleuteld. Er wordt nog steeds over gesproken, dus die flexibiliteit is er wel. Maar aan de andere kant moeten er wel gewoon doelen gehaald worden. Nederland heeft die afspraken gemaakt in de jaren negentig, dus op een gegeven moment er daar ook gewoon naartoe geleefd worden."
Zou het niet moeten kunnen dat we achteraf terugkrabbelen over bepaalde besluiten? "Dat mag natuurlijk wel", vindt Witteman. "Maar het is gewoon lastig om met 27 lidstaten opnieuw te gaan onderhandelen. Dat maakt het niet makkelijk."