Vijf vragen over de klimaattop in Egypte
Klimaatconferentie, klimaattop, COP27, Sharm-el-Sheikh: Het zijn allemaal termen die het internationaal klimaatoverleg van de Verenigde Naties van dit jaar aanduiden. Klimaatexpert Louise van Schaik van kennisinstituut Clingendael geeft antwoord op vijf vragen wat er nu precies gebeurt tijdens de top.
Wat wordt er besproken op de klimaattop?
"De klimaattop is eigenlijk een groot circus met veel partijen en onderzoekers die bevindingen uitwisselen en over het klimaatbeleid discussiëren. Er worden vaak ook nieuwe wetenschapsrapporten gedeeld. Je zou het kunnen omschrijven als een soort forum voor het klimaatonderwerp", omschrijft Van Schaik.
Op de jaarlijkse klimaatconferentie staan onderwerpen op de agenda die te maken hebben met internationale klimaatproblemen. Je kunt hierbij denken aan thema's als broeikasgassen of fossiele brandstoffen. Dit jaar staat het onderwerp klimaatfinanciering hoog op de agenda. Dit gaat over alle investeringen die een overheid doet voor klimaatactiviteiten in ander landen. Dit begrip heeft ook veel te maken met onderwerpen als steun aan landen die veel last hebben van klimaatveranderingen (loss and damage), of steun aan landen om zich aan te passen op het veranderend klimaat (adaptatie).
Hoe ziet het programma van de klimaattop eruit?
"Centraal staan de officiële onderhandelingssessies. Daar tussenin zie je dat landen individueel veel overleggen over hun positie en deze bijstellen, dit zijn zogenaamde coördinatie-overleggen. Daarnaast heb je een agenda met 'side events', dit zijn presentaties of kleinere workshops waar beroemdheden, wetenschappers, burgemeesters of politici kennis delen over onderwerpen die met het klimaat te maken hebben. Oekraïne wil bijvoorbeeld iets gaan doen over de CO2-uitstoot in de oorlog."
Waar ligt de focus op de klimaattop?
"Een belangrijk punt van discussie tijdens de top is het vraagstuk of rijke landen meer verantwoordelijkheid hebben om de klimaatproblematiek aan te pakken. Veel ontwikkelingslanden wijzen naar de rijke landen als oorzaak van klimaatveranderingen: zij zijn namelijk de grootste uitstoters. Tegelijk willen rijke landen niet te veel geld uitgeven, zeker in deze tijd van inflatie en hoge energieprijzen.
Zo vraagt de overheid in Pakistan ondersteuning van westerse landen, nu het land getroffen is door overstromingen mede als gevolg van klimaatverandering. Tegelijk zeggen ze ook dat we het ze verplicht zijn, omdat de oorzaak voor het grootste deel bij ons ligt. Maar de Europese Unie wijst op andere oorzaken zoals de ontbossing en dat er te veel is gebouwd in risicogebieden."
Wie komen er op de klimaattop?
"Naar de klimaattop komen afgevaardigden uit bijna alle landen, het gaat dan om ministers en ambtenaren. Namens Nederland zal waarschijnlijk minister voor Klimaat en Energie, Rob Jetten, aanwezig zijn. Daarnaast zullen er een stuk of vijftien andere politici aansluiten, waaronder Suzanne Kröger van GroenLinks. Ook gaat er meestal een jonge klimaatgezant mee. Ik verwacht niet dat er veel staatshoofden aanwezig zijn, omdat er deze top geen grote beslissingen worden gemaakt. Ik vermoed niet dat Rutte zal gaan."
Waar kun je de klimaattop zelf volgen?
Wanneer je zelf benieuwd bent naar wat er besloten gaat worden op de klimaattop in Egypte van 8 tot 18 november kun je de onderhandelingen volgen via de website van het UNFCCC. Ook op de website van Climage Change TV zullen hoogstwaarschijnlijk gedeeltes van de COP27 worden uitgezonden. "Wel is de vraag of de livestreams het altijd zullen doen omdat in Egypte de internetverbindingen niet altijd even stabiel zijn." Ook waarschuwt Van Schaik dat de onderhandelingssessies meestal erg langdradig zijn. Wie vooraf meer wil weten kan de brief van klimaatminister Jetten lezen. In de brief informeert hij de Tweede Kamer over de inzet van Nederland tijdens de klimaattop in Egypte.